Lithosfeersubductie en tektonische evolutie

Spreker
Wim Spakman (UU)
Wanneer
11 jan 2020

De subductie van tektonische platen, het wegzinken van 60-100 km dikke lithosfeer in de diepe aardmantel, kan met moderne 3D afbeeldingstechnieken zichtbaar worden gemaakt. Dit brengt de actieve subductiezones in beeld en laat ook zien waar afgebroken platen van eerdere subductieperiodes zich bevinden. Via correlatie met periodes van gebergtevorming kunnen we bepalen hoe snel afgebroken platen zinken in de diepe mantel en onderzoeken we hoe platen hebben bewogen ten opzichte van de aardmantel.

De 3D geometrie van huidige subductiezones is het gevolg van veelal tientallen miljoenen jaren van regionale geodynamische evolutie. Hoe die huidige geometrie tot stand is gekomen wordt onderzocht met geavanceerde computersimulaties van de dynamische evolutie van subductie. Een toepassing hiervan op subductie onder de Gibraltar Boog gedurende de afgelopen ~30 miljoen jaren heeft tot nieuwe inzichten geleid in de regionale tektonische evolutie van de plaatgrens tussen Afrika en Iberia waarin niet alleen het verticale zinken van gesubduceerde platen belangrijk is maar ook een verrassende zijwaartse beweging.

In de presentatie werden een aantal filmpjes vertoond. Helaas waren die te groot (430 Mb) om te kunnen worden opgenomen op de website. Wel is steeds de interessantste afbeelding als start in de pdf gekozen.

De GEA-kring Rijnland organiseert jaarlijks de serie Leidse Winterlezingen, een serie boeiende lezingen over aarde, klimaat en mens. Ze zijn bedoeld voor iedereen met belangstelling voor onze planeet. Wetenschappers vertellen over hun fascinerende onderzoeksresultaten en soms barre expedities. De lezingen vinden plaats in het Rijks Museum van Oudheden (Leemanszaal), Rapenburg 28, Leiden

Geef een reactie